- Dobór przełożenia i kół łańcuchowych
- Przełożenie wylicza się wg wzoru:
i =
gdzie: i – przełożenie
z1 – ilość zębów koła napędzającego
z2 – ilość zębów koła napędzanego
- Zaleca się by koła miały nieparzystą liczbę zębów i współpracowały z łańcuchem o parzystej liczbie podziałek.
Minimalna zalecana ilość zębów – 17, zaś w przypadku wysokich prędkości lub zmiennych impulsywnych obciążeń min. 25.
Kąt opasania mniejszego koła nie powinien być mniejszy niż 1200.
Zalecana maksymalna liczba zębów nie powinna przekroczyć 114.
- Określenie współczynników doboru:
- Współczynnik zastosowania f1 – uzależniony jest od charakteru i warunków pracy.
Dobór współczynnika f1 wg poniższej tabeli:
Charakterystyka napędu | ||||
Silniki elektryczne, turbiny gazowe i parowe, silniki spalinowe ze sprzęgłami hydraulicznymi | Silniki spalinowe 6 i więcej cylindrowe ze sprzęgłami mechanicznymi. Silniki elektryczne uruchamiane częściej niż 2 razy dziennie | Silniki spalinowe mniej niż 6 cylindrowe ze sprzęgłami mechanicznymi. | ||
Charakterystyka napędzanej maszyny, urządzenia, mechanizmu. | Pompy odśrodkowe i kompresory. Maszyny drukarskie. Cylindry do produkcji papieru. Równomiernie obciążone przenośniki, transportery. Ruchome schody. Mieszalniki i mieszadła płynów. Suszarki obrotowe. Wentylatory. | 1,0 | 1,1 | 1,3 |
Pompy i kompresory 3 i więcej cylindrowe. Betoniarki. Nierównomiernie obciążone przenośniki i transportery. Mieszalniki i mieszadła materiałów stałych. | 1,4 | 1,5 | 1,7 | |
Strugarki, koparki. Młyny kulowe i walcowe, walcarki. Urządzenia wiertnicze. | 1,8 | 1,9 | 2,1 |
- Współczynnik uzębienia f2 – zmniejszenie średnicy koła zredukuje maksymalną zdolność przenoszenia mocy stąd obciążenie łańcucha będzie większe. Współczynnik f2 obliczany jest ze wzoru:
f2 =
z1 | f2 |
15 | 1,27 |
17 | 1,12 |
19 | 1,0 |
21 | 0,91 |
23 | 0,83 |
25 | 0,76 |
- Określenie mocy obliczeniowej.
Moc obliczeniową określamy z iloczynu:
Moc obliczeniowa = moc przenoszona x f1 x f2 (kW)
- Dobór łańcucha
Przy pomocy tak określonej mocy obliczeniowej oraz prędkości obrotowej koła napędzającego
na wykresie umieszczonym poniżej znajdziemy łańcuch spełniający te kryteria oraz sposób smarowania.
- Obliczanie długości łańcucha
Aby obliczyć długość łańcucha w podziałkach (L) dla założonej odległości miedzy osiami kół łańcuchowych (C) należy wykorzystać poniższy wzór:
L = + +
gdzie: L – długość łańcucha (podziałki)
P – podziałka łańcucha (mm)
C – zakładana odległość między osiami kół łańcuchowych (mm)
Obowiązuje zasada, że założona odległość między osiami powinna zawierać się między 30 a 50 podziałek. Obliczoną ilość podziałek łańcucha należy zaokrąglić w górę do najbliższej parzystej liczby całkowitej. Należy unikać nieparzystej liczby podziałek łańcucha gdyż oznaczałoby to konieczność zamontowania do łańcucha ogniwa złącznego wygiętego – co nie jest zalecane. Jeśli przewidujemy zastosowanie napinacza ilość podziałek należy zwiększyć o 2.
- Obliczanie dokładnej odległości między osiami kół łańcuchowych – wg wzoru:
C =
- Z wykresu z pkt.4 określa się również sposób prawidłowego smarowania:
- typ 1 – smarowanie ręczne okresowe lub smarem stałym
- typ 2 – smarownie kroplowe miedzy płytki łańcucha
- typ 3 – zanurzenie w kąpieli olejowej
- typ 4 – natrysk ciśnieniowy oleju
Wykres doboru wielkości łańcucha i rodzaju smarowania